نام ام دی اف را به احتمال زیاد همه ما شنیده‌ایم و می‌دانیم نوعی ورقه ساخته شده از ترکیبات چوبی است که در وسایلی مانند سرویس خواب و کابینت و کمد و… به کار می‌رود. اما سوال بسیاری از افراد این است که ام دی اف چیست و چرا به آن mdf گفته می‌شود؟ در این مطلب به طور کامل به این سوالات پاسخ داده و کاربرد ام دی اف و مزایا و معایب آن را به طور کامل شرح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
در این مقاله سعی خواهیم کرد به موارد زیر در مورد ام دی اف به طور کامل پاسخ دهیم:
_ ام دی اف دقیقا چیست و چه معنی دارد؟
_ ام دی اف چه کاربردی دارد و بیشتر در چه وسایلی استفاده می‌شود؟
_ مزایا و معایب ام دی اف چیست؟
ام دی اف یا همان MDF یک ماده بسیار رایج در صنعت مبلمان، سرویس خواب، کابینت سازی و هر چیز دیگری است که با چوب سر و کار دارند. بسیاری از خریدارن و حتی فروشندگان با این واژه آشنا هستند، اما به طور دقیق نمی‌دانند که ام دی اف چیست و چه ترکیباتی دارد، از چه چیزی تشکیل شده و چه کاربردهایی دارد؟ و این که آیا ام دی اف مفید است یا مضر و در واقع اینکه ام دی اف چه معایب و مزایایی دارد؟ با خواندن این مطلب، شما پاسخ همه این سوالات در مورد ام دی اف را خواهید فهمید.
ام دی اف چیست؟
ابتدا ببینیم ام دی اف مخفف چیست؟ ام دی اف یا MDF مخفف عبارت Medium Density Fibreboard به معنی «تخته فیبر با چگالی (دانسیته، تراکم) متوسط» است که نوعی فرآورده چوبی محسوب می‌شود و در وسایلی مانند سرویس خواب و کابینت آشپزخانه به کار برده می‌شود. تخته فیبر، با هر تراکمی، از فیبر چوبی ساخته می‌شود که در واقع ترکیبی از تکه‌های ریز چوب نرم و چوب سخت هستند. این ترکیب با مقداری رزین و موم مخلوط شده و در معرض گرما به هم فشرده می‌شود (پرس می‌شوند) تا تخته فیبر بدست آید. این تعریف تخته فیبر در عبارت Medium Density Fibreboard یا همان ام دی اف بود. حال منظور از تراکم متوسط یا همان چگالی متوسط در ام دی اف چیست؟ متوسط نسبت به چه چیزی؟
برای درک مفهوم و معنی چگالی متوسط در ام دی اف، بایستی بگوییم که تخته فیبر با چگالی پایین، معمولا «خرده چوب (particle board)» نامیده می‌شود که ما آن را با نام «نئوپان» می‌شناسیم. نئوپان یا همان خرده چوب حتی از ذره‌های کوچکتری نسبت به ذره‌های چوب ام دی اف ساخته می‌شود و حتی می‌توان از خاک اره نیز در ساخت و تولید آن بهره برد. همین امر نیز باعث می‌شود که نئوپان گران نبوده و البته نسبت به ام دی اف ضعیف‌تر نیز باشد.
اما در کنار تخته فیبرهای با تراکم پایین یا همان نئوپان و تخته فیبر با چگالی متوسط یا همان ام دی اف، نوعی فراورده چوبی به نام «تخته چوب متراکم یا با تراکم بالا (high density fibreboard)» نیز وجود دارد که از آن با عنوان «اچ دی اف – HDF» یا «تخته سخت – Hardboard » نیز یاد می‌شود. برای ساخت اچ دی اف، نسبت به ام دی اف و نئوپان میزان گرما و پرس بیشتری مورد نیاز است، اما در عوض معمولا نیازی به مواد چسبی وجود ندارد. اچ دی اف ها معمولا مقاومت بالایی دارند، اما تولید آن‌ها می‌تواند با قیمت بالا تمام شود.
به این ترتیب می‌توان گفت که منظور از چگالی متوسط در mdf چیست و با نگاه کردن به این اعداد که بیانگر چگالی سه نوع تخته فیبر اشاره شده در بالا هستند، می‌توان به طور کامل نسبت آن را درک کرد:
چگالی تخته فیبرهای معمول:
_ تخته فیبر با چگالی کم یا همان نئوپان: 160 تا 450 کیلوگرم در متر مکعب
_ تخته فیبر با چگالی متوسط یا همان ام دی اف: 600 تا 800 کیلوگرم در متر مکعب
_ تخته فیبر با چگالی بالا: 800 تا 1040 کیلوگرم در متر مکعب
همچنین بخوانید: مبل سلطنتی چیست؟ ویژگی‌ها، انواع مدل‌ها و قیمت
ام دی اف چه کاربردهایی دارد؟
با توجه به این که می‌توان انواع روکش چوبی و غیر چوبی با رنگ و طرح‌های مختلفی را روی ورقه‌های ام دی اف قرار داد، می‌توان از آن در مواردی مثل کابینت آشپزخانه، انواع میز نهارخوری، میز مطالعه، انواع سرویس خواب و وسایل آن مانند تخت، میز آرایش، کمد، پاتختی و…، کتابخانه، انواع پارتیشن و… استفاده کرد.
معایب و مزایای ام دی اف:
استفاده از ورق ام دی اف مزایای زیاید دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ام دی اف یک انتخاب اقتصادی و مقرون به صرفه به حساب می‌آید؛ چرا که تولید آن نسبتا ارزان بوده و قیمت آن نسبت به قیمت تمام شده ورقه چوبی پایین است.
برای تولید ام دی اف از خرده چوب‌های بازیافتی استفاده می‌شود و به همین دلیل نیز با استفاده از ام دی اف می‌توان به حفظ محیط زیست و درخت‌ها کمک کرد.
با توجه به امکان استفاده از روکش در ام دی اف ها، می‌توان آن‌ها را در طرح و رنگ‌های مختلفی تولید کرد و به عبارتی تنوع رنگ و طرح در ام دی اف ها بالا می‌باشد.
سطح ام دی اف صاف بوده و همین امر نیز باعث می‌شود که چسباندن مواد دیگر روی آن کاری راحت باشد.
مواد شیمیایی استفاده شده در ام دی اف باعث مصونیت آن در برابر آسیب آفاتی مانند موریانه می‌شوند.
ام دی اف با قرار گرفتن در برابر گرما سرما تغییر شکل نداده و منبسط یا منقبض نمی‌شود.
شکل دادن به ورقه ام دی اف آسان‌تر از شکل به دادن به ورقه‌های چوبی است و همین امر نیز یکی دیگر از علت‌های تنوع شکل و طرح ام دی اف است.
یکی دیگر از مزایای ام دی اف این است که انواع روکش به راحتی بر روی ورقه‌های ام دی اف متصل می‌شوند و همین امر نیز باعث می‌شود که بتوان آن را به شکل چوب طبیعی درآورد. (با روکش چوبی)
اما ام دی اف ها معایبی نیز دارند که در این مقاله به آن‌ها نیز اشاره‌ای می‌کنیم:
هنگام تولید و ساخت ام دی اف، به خاطر استفاده از مواد شیمیایی خاص موجود در چسب آن، گازی به نام فرمالدئید تولید می‌شود که گفته می‌شود برای سلامتی انسان مضر است. اگر چه پس از اتمام فرایند تولید ام دی اف، این گاز معمولا از بین می‌رود و از طرفی نیز استفاده از روکش‌ها بر روی ورقه‌های ام دی اف نیز به طور کامل هر گونه ریسک و خطری را برای سلامتی انسان از بین می‌برد.ام دی اف به خودی خود از مقاومت نسبتا بالایی برخوردار است، اما اگر به هر دلیلی دچار شکستگی یا ترک خوردگی شود، دوباره چسباندن آن نسبت به چوب سخت‌تر خواهد بود.
مواد شیمیایی که در تولید ام دی اف استفاده می‌شوند، در صورت داشتن هر گونه خطری برای سلامتی انسان، میزان آن برای کودکان بیشتر است.
اگر ام دی اف در معرض آب قرار بگیرد، به احتمال زیاد متورم شده و باد کند. (البته بسیاری از روکش‌های ام دی اف این مشکل را با ضد آب بودن حل کرده‌اند.)
سطح ام دی اف شاید به خودی خود کاملا صیقلی نباشد، اما به هر حال با روکشی که بر روی آن کشیده می‌شود این مشکل به طور کامل رفع می‌شود.